FA

سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور

دیزل ژنراتور یکی از دستگاه های بسیار مهم و کاربردی در صنایع است. با استفاده از این وسیله می توان در مواقع اضطراری برق مورد نیاز را تولید کرد. دیزل ژنراتور در برندها و مدل های مختلفی تولید می شود و هر یک از انواع آن، طول عمر متفاوتی برای کار دارند. برخی از این دستگاه ها توانایی کار بدون وقفه را دارند و به صورت دائمی کار می کنند. برای اینکه بتوان بهره وری دیزل ژنراتور را افزایش داد و از داغ شدن بیش از حد آن در حین کار جلوگیری کرد از تجهیزات خاصی استفاده می شود. سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور، قطعه ای است که برای این منظور ساخته و پرداخته شده و در ژنراتور دیزلی مورد استفاده قرار می گیرد. در این مطلب قصد داریم در خصوص این قطعه کاربردی و جزئیات مربوط به آن صحبت کنیم.

سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور چیست؟

صنایع زیادی را می توان نام برد که جزء مصرف کنندگان و متقاضیان خرید دیزل ژنراتور هستند. این دستگاه نقشی حیاتی در صنایع دارد و بدون آن، خسارات جبران ناپذیری به بخش تولیدات وارد می شود. موتور دیزل ژنراتور معمولا در حین کار و فعالیت، گرما و حرارت زیادی را تولید می کند. قطعا هر چه میزان گرما و حرارت بیشتر باشد، امکان ورود آسیب به قطعات مختلف دیزل افزایش پیدا می کند. همین حرارت می تواند لایه های روغنی موجود روی سطح قطعات را به مرور زمان از بین ببرد. در نتیجه سیم پیچ ها سوخته و بلااستفاده خواهند شد. 
برای جلوگیری از بروز این اتفاقات، معمولا از سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور استفاده می کنند که بسیار کاربردی بوده و موثر واقع می شود. سیستم های خنک کننده در انواع مختلفی به بازار عرضه می شوند و صنعتگران می بایست با توجه به شرایط و شدت کار بهترین نوع آن را تهیه کنند. پیکربندی سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور برای هر یک از ژنراتورهای دیزلی با توجه به ساختار و عملکردی که در کار دارند متفاوت است. در ادامه بیشتر با انواع سیستم خنک کننده و ویژگی های آن ها آشنا می شویم.

انواع سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور

سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور با توجه به نوع ژنراتور دیزلی به دو گروه هوا خنک و آب خنک تقسیم می شود. در ادامه به معرفی هر کدام از این دو نوع سیستم می پردازیم.

سیستم خنک کننده هوا خنک

عملکرد این سیستم به این صورت است که با به گردش درآوردن هوا درون موتور دیزلی باعث کاهش دما و خنک شدن آن می شود. این سیستم ها مجهز به دو سیکل یا چرخه خنک سازی هستند که عبارتند از:
خنک سازی به روش تهویه باز: در این روش با گرفتن هوای پیرامون اگزوز و هدایت آن به بخش های جلو، دمای سیستم کاهش پیدا می کند. در واقع هوا با پیمودن مسیری مشخص درون دستگاه موجب خنک سازی دیزل ژنراتور می شود.
خنک سازی به روش هوا محصور: همانطور که از نام این روش پیداست، هوا به بیرون از دستگاه خارج نمی شود. با محصور شدن هوا، فشار هوا افزایش پیدا کرده و این مسئله باعث فعال شدن فن دستگاه می شود. با روشن شدن فن، دمای دیزل ژنراتور کاهش پیدا می کند.

سیستم خنک کننده آب خنک

این سیستم را با نام سیستم خنک کننده مایع هم معرفی می کنند. در واقع دلیل نامگذاری این وسیله به نام خنک کننده مایع این است که در عملیات خنک سازی، علاوه بر آب، از ضد یخ و روغن دیزل ژنراتور نیز استفاده می شود. در بخش بعدی مراحل کار سیستم آب خنک را مورد بررسی قرار می دهیم.

مراحل سیستم خنک کننده آب خنک

1. با روشن کردن دستگاه، واتر پمپ آن فعال شده و فن نیز شروع به کار می کند.
2. بعد از گذشت زمانی کوتاه، موتور دیزل ژنراتور به یک دمای حداقلی می رسد.
3. در این مرحله ترموستات دستگاه باز می شود.
4. از طریق لوله کف رادیاتور، داخل پمپ آب، ضد یخ تزریق می شود.
5. بعد از تزریق، واتر پمپ بلافاصله و به سرعت، ضد یخ را به درون بلوک سیلندر ارسال می کند.
6. در زمان حرکت ضد یخ درون سیلندر، حرارت نیز منتقل شده و همین عامل باعث کاهش دمای سیستم می شود.
7. پس از گذر از سیلندر، ضد یخ به نقطه آغازی رفته و دمای این قسمت را نیز کاهش می دهد.
8. مواقعی که دمای دستگاه بیش از حد معمول افزایش پیدا می کند، ترموستات شروع به کار کرده و آب را ابتدا به بخش بالایی و سپس به بخش پایینی رادیاتور ارسال می کند. این فرایند باعث خنک سازی شبکه و موتور دیزل ژنراتور می شود.

تنظیمات سیستم خنک کننده موتور ژنراتور

شرکت های تولیدکننده، روش های مختلفی برای ساخت سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور در نظر می گیرند. رایج ترین روش ها برای طراحی و ساخت این سیستم ها عبارتند از: سیستم حلقه باز و سیستم حلقه بسته. سیستم حلقه باز معمولا موارد مصرف دریایی دارند. در شرایطی که آب مورد نیاز فراهم باشد می توان از این سیستم استفاده کرد.  سیستم حلقه بسته نیز، شامل فن خنک کننده، پمپ خنک کننده، کانتینر، رادیاتور و تریلر می شود. هر کدام از این سیستم ها روش کار مخصوص به خود را دارند. بنابراین لازم است پیش از خرید با عملکرد آن ها به خوبی آشنا شوید.

 

سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور از چه اجزایی تشکیل شده است

همانطور که مطلع هستید، سیستم خنک کننده دیزل ژنراتور انواع گوناگونی دارد. با توجه به نوع دستگاه، اجزا و قطعات مختلفی برای آن در نظر گرفته می شود. برای روشن تر شدن قضیه بگذارید یک مثال ساده بزنیم. در سیستم خنک کننده از نوع هوا خنک، اجزایی همچون پمپ آب و رادیاتور مشاهده نمی شوند. در مقابل سیستم های آب خنک برای عملیات خنک سازی به این قطعات نیاز دارند. اما اگر بخواهیم به طور کلی با اجزاء سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور آشنا شویم، می توانیم به چند مورد زیر اشاره کنیم:

رادیاتور

مایعی که برای خنک کردن سیستم، گرما را جذب می کند، وارد رادیاتور دستگاه شده و این بخش با به جریان انداختن هوا، مایع را خنک می کند. در نهایت رادیاتور مایع را به سمت موتور هدایت می کند و مایع با پمپاژ شدن در این بخش باعث خنک شدن موتور می شود. با تکرار این چرخه حرارت دیزل ژنراتور کاهش یافته و کل سیستم خنک می شود. برخی از دیزل های ژنراتور که در ابعاد و اندازه های بزرگ تولید می شوند، مجهز به دو رادیاتور هستند.

فن رادیاتور

زمانی که دما و حرارت دیزل ژنراتور بیش از حد مجاز افزایش پیدا می کند، فن رادیاتور فعال شده و شروع به کار می کند.

پمپ دستگاه

تزریق کردن مایع به بخش های مختلف دیزل ژنراتور نیاز به اعمال فشار دارد. فشار مورد نیاز برای تزریق مایع از طریق پمپ تامین می شود.

اینترکولر

برخی مواقع سیالات در تماس با یکدیگر نیستند. در چنین شرایطی اینترکولر باعث انتقال حرارت میان روغن و جریان هوا خواهد شد.

کولر روغن موتور

با افزایش بیش از حد حرارت، کولر روغن موتور وارد عمل شده و دمای روغن موتور را کاهش می دهد. عملیات خنک سازی روغن نیز به این صورت است که ابتدا روغن وارد کولر شده و حرارت آن به وسیله آب گرفته می شود.

مایع خنک کننده دیزل ژنراتور چه ویژگی هایی دارد

نکته مهمی که می بایست در خصوص سیستم های خنک کننده مایع بدانید این است که مایعی که برای کاهش دمای سیستم به کار می رود، مایعی با ویژگی های خاص است. در واقع نمی توان از هر مایعی برای عملیات خنک سازی استفاده کرد. از مهم ترین ویژگی های مایع خنک کننده دیزل ژنراتور می توان به موارد زیر اشاره کرد:
این مایع بایستی دارای ترکیباتی باشد که موجب خرده شدن قطعات داخلی دیزل ژنراتور نشوند.
در صورتی که برای عملیات خنک سازی از ضد یخ استفاده می کنید، بهتر است ترکیبات موجود در آن سدیم نیتریت یا اتیلن گلیکول باشند.
برای بهره وری بهتر دیزل ژنراتور و کیفیت فرایند خنک سازی سیستم، بهتر است ضد یخ را هر 6 یا 12 ماه یک بار تعویض کنید.

نکات مهم در نگهداری از سیستم خنک کننده موتور دیزل ژنراتور

  برای اینکه سیستم خنک کننده دیزل ژنراتور طول عمر و ماندگاری بالایی داشته باشد. لازم است از آن مراقبت های ویژه ای به عمل آورده تا احتمال صدمه دیدن به حداقل ممکن برسد. از مهم ترین نکات در این خصوص می توان به موارد زیر اشاره کرد:
قفل کردن ژنراتور
در صورتی که پره دستگاه دچار آسیب یا صدمه شده تا زمانی که مشکل را رفع نکرده اید، اقدام به استفاده از سیستم نکنید. همچنین پره ای که خمیده شده را صاف نکنید.
آموزش نحوه پر کردن مایع خنک کننده نیز در عملکرد سیستم بسیار تاثیرگذار است.
به هیچ عنوان درپوش فشلر را از موتوری که حرارت زیادی داشته و داغ است، جدا نکنید.

دقت داشته باشید که مایع خنک کننده یک ماده مضر و سمی برای سلامت انسان ها و حیوانات است. بنابراین 
آن را از کودکان، حیوانات و به طور کل طبیعت دور نگه دارید. برای دور ریختن آن لازم است نکات زیست محیطی را به خوبی در نظر داشته باشید تا میزان آسیب وارد شده به محیط زیست به حداقل ممکن برسد.

30 فروردین 1402
منبع:
دیدگاه خود را بنویسید